Etnički sukob, izazovi u obrazovanju i socio-ekonomske nedaće jednog bosanskog grada – longitudinalna studija
Period implementacije: 2010.-2014.
Fotografija: Velija Hasanbegović
“U Varešu, obećanja ima više nego prilika, a prilika ima više nego proizvodnje.” U post-ratnom periodu (od 1995. godine), ova fraza je postala skoro pa mantra u gradiću u centralnoj Bosni kog zovemo “Jabučica”.
Ova studija, u čijoj je izradi CPI bio jedan od glavnih istraživačkih partnera, nije teoretska već predstavlja (za oblast bosanskohercegovačke etnografije) neuobičajenu longitudinalnu evaluaciju upornosti, preživljavanja i “spajanja kraja sa krajem” na marginama zajednice.
Ova studija pokazuje vrijednost perspektive primjenjene antropologije i vrijednost kvalitativnih metoda pošto se i promjene i izazovi prate na jednom mjestu tokom perioda od 12 godina (2002.-2014.). Ona odražava etnički sukob ove opštine, izazove u obrazovanju, i socio-ekonomske nedaće, što odražava probleme Bosne na širem planu. Kolaps rudarske industrije u Varešu je znak problema, ali ne nudi zadovoljavajuće objašnjenje. “Politika identiteta” da, pošto se ova dinamika razmatra skupa sa obrazovnim ograničenjima. Ipak, skorašnji razvoj događaja nudi malo opreznog optimizma. Gradonačelnikov strateški plan iz 2013. godine pruža koristan okvir. Uz pomoć kombinacije velikih vanjskih investicija, manjih unutrašnjih investicija, i dobro koordinisanog administrativnog vodstva na kantonalnom nivou, mogu se postići pozitivne promjene. Pomoći će i veći fokus na principe javne administracije. Iako se rudarska industrija može donekle revitalizirati, ona ne bi smjela ponovo dominirati privredu u Varešu. Moraju se stvoriti održivi poslovi u više sektora, koristeći potencijal omladine koja već ima dobro obrazovanje. Efektivne lokalizirane socioekonomske strategije mogu prevagnuti protiv ideološki ograničavajućih identiteta.
